وب‌آنالیز
تحلیل و آموزش صنایع گوناگون
یکی از اجزای مهم در سیستم اگزوز خودرو، قطعه‌ای است به نام کاتالیزور یا به اصطلاح تخصصی‌تر کاتالیست. این قطعه که در مسیر خروج دود از موتور قرار می‌گیرد، وظیفه دارد گازهای سمی مانند مونوکسید کربن، اکسیدهای نیتروژن و هیدروکربن‌های نسوخته را به گازهای کم‌خطرتر مانند دی‌اکسید کربن و بخار آب تبدیل کند. در واقع، کاتالیزور نقش اساسی در کاهش آلودگی هوا ایفا می‌کند و برای همین است که در اکثر خودروهای امروزی وجود دارد.
اما مثل هر قطعه‌ی مصرفی دیگری، کاتالیزور نیز ممکن است به دلایل مختلفی دچار خرابی شود. از سوختن، گرفتگی، ذوب شدن و حتی دزدیده شدن! در این مطلب قصد داریم به‌صورت جامع درباره تعمیر کاتالیزور صحبت کنیم؛ از علائم خرابی گرفته تا روش‌های نوین تعمیر و توصیه‌هایی برای نگهداری بهتر این قطعه ارزشمند.
قبل از اینکه به سراغ تعمیر کاتالیزور برویم، بهتر است بدانید که کاتالیزور چه زمانی دچار مشکل شده و چه علائمی دارد. برخی از شایع‌ترین علائم خرابی کاتالیزور عبارت‌اند از:
روشن شدن چراغ چک موتور
کاهش قدرت موتور و کندی خودرو
افزایش مصرف سوخت
بوی بد (مانند بوی تخم‌مرغ گندیده) از اگزوز
رد نشدن از تست معاینه فنی
گرم شدن بیش از حد قسمت زیرین خودرو
اگر یکی یا چند مورد از این علائم را در خودرو مشاهده کردید، احتمال خرابی یا گرفتگی کاتالیزور وجود دارد و بهتر است آن را به متخصص نشان دهید.
دلایل زیادی وجود دارد که باعث خرابی کاتالیزور می‌شود:
استفاده از بنزین بی‌کیفیت یا حاوی گوگرد بالا
روغن‌سوزی موتور و ورود روغن به سیستم اگزوز
خرابی سنسور اکسیژن و تزریق نادرست سوخت
ضربه یا برخورد فیزیکی به کاتالیزور
بالا بودن دمای موتور به طور مداوم
در بسیاری از موارد، خرابی کاتالیزور نتیجه بی‌توجهی به مشکلات دیگر خودروست. مثلاً خرابی انژکتور یا احتراق ناقص در موتور، گازهای نسوخته را وارد سیستم اگزوز می‌کند و به مرور باعث گرفتگی یا سوختن کاتالیزور می‌شود.
این سؤال بسیار رایجی است. پاسخ کوتاه این است: بله، در بسیاری از موارد می‌توان کاتالیزور را تعمیر کرد.
در گذشته، در صورت خرابی کاتالیزور راهی جز تعویض کامل آن وجود نداشت؛ آن هم با قیمتی بالا! اما امروزه با پیشرفت دستگاه‌ها و تکنولوژی، می‌توان بسیاری از کاتالیزورها را با هزینه بسیار کمتر تعمیر کرد.
تعمیر کاتالیزور به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که بسته به نوع خرابی، یکی از آن‌ها انتخاب می‌شود. در ادامه با مهم‌ترین روش‌ها آشنا می‌شوید:
اگر کاتالیزور دچار گرفتگی شده باشد، اما آسیب جدی ندیده باشد، می‌توان آن را با استفاده از محلول‌های مخصوص شستشو داد. این روش با دستگاه‌های صنعتی انجام می‌شود و ذرات دوده، کربن و روغن نسوخته را از دیواره‌های داخلی کاتالیزور پاک می‌کند.
مزایای این روش:
هزینه پایین‌تر نسبت به تعویض
حفظ کاتالیزور فابریک خودرو
افزایش کارایی خودرو و کاهش مصرف سوخت
در بعضی موارد، ساختار داخلی کاتالیزور (هانی‌کامب یا شبکه سرامیکی) دچار شکستگی یا ذوب شده است. در این حالت، متخصص با باز کردن کاتالیزور و تعویض هسته داخلی، عملاً آن را بازسازی می‌کند.
این کار نیازمند تخصص و ابزار دقیق است و معمولاً فقط توسط تعمیرگاه‌های تخصصی انجام می‌شود.
اگر تعمیر امکان‌پذیر نباشد یا آسیب شدید باشد، راه‌حل اقتصادی، استفاده از کاتالیزورهای بازسازی‌شده است. این کاتالیزورها پس از تعمیرات کامل، مجدداً تست و گارانتی می‌شوند و گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه برای مشتریان هستند.
هزینه تعمیر کاتالیزور بسته به نوع خودرو، شدت خرابی، و روش تعمیر متغیر است. اما به‌صورت میانگین، هزینه شست‌وشوی کاتالیزور بین ۷۰۰ تا ۲ میلیون تومان و هزینه ترمیم یا تعویض هسته بین ۳ تا ۶ میلیون تومان متغیر است.
در مقایسه، قیمت یک کاتالیزور نو برای خودروهای خارجی ممکن است تا ۱۵ میلیون تومان هم برسد. بنابراین تعمیر گزینه‌ای کاملاً اقتصادی و منطقی است.
برای اینکه مجبور نشوید دوباره سراغ تعمیر یا تعویض این قطعه گران‌قیمت بروید، بهتر است از نکات زیر پیروی کنید:
همیشه از بنزین استاندارد و ترجیحاً سوپر استفاده کنید.
به‌موقع سرویس‌های دوره‌ای موتور را انجام دهید.
در صورت روشن شدن چراغ چک، موضوع را جدی بگیرید.
هرگز خودرو را با ایراداتی مثل روغن‌سوزی یا احتراق ناقص استفاده نکنید.
سالانه یک‌بار عملکرد سیستم اگزوز و کاتالیزور را بررسی کنید.
در سال‌های اخیر، سرقت کاتالیزور به یکی از معضلات مهم تبدیل شده است؛ چرا که فلزات گران‌بهایی مانند پلاتین، پالادیوم و رودیوم در آن به کار رفته. اگر کاتالیزور شما دزدیده شده، باید بدانید که امکان نصب کاتالیزور بازسازی‌شده با هزینه کمتر وجود دارد. برخی تعمیرگاه‌ها حتی قفل‌های مخصوص برای محافظت از کاتالیزور نصب می‌کنند.
اگر خودرویتان دچار کاهش شتاب شده یا مصرف سوخت بالا رفته، و یا در تست معاینه فنی رد شده‌اید، احتمالاً پای کاتالیزور در میان است. خوشبختانه دیگر لازم نیست برای رفع مشکل، هزینه‌های سرسام‌آور تعویض قطعه نو را بپردازید. تعمیر کاتالیزور نه‌تنها اقتصادی‌تر است، بلکه در بسیاری از موارد، عملکرد خودرو را به حالت اولیه بازمی‌گرداند.
فراموش نکنید، انتخاب یک تعمیرگاه متخصص در زمینه کاتالیزور، تضمین‌کننده عمر دوباره این قطعه حیاتی خواهد بود.
توصیه می‌کنیم تنها به تعمیرگاه‌های دارای دستگاه‌های مدرن و کادر فنی مجرب مراجعه کنید. در صورت تمایل به مشاوره یا استعلام هزینه، می‌توانید با کاتالیست وان تماس بگیرید تا در کوتاه‌ترین زمان، مشکل کاتالیزور خودرویتان را برطرف کنیم.
تعمیر کاتالیزور با کاتالیست وان
https://catalystone.co